صفحه نخست > دیدگاه > چهار چالش اساسی فراراه رئیس جمهور آینده افغانستان

چهار چالش اساسی فراراه رئیس جمهور آینده افغانستان

ولی احمد شاکر
دوشنبه 9 جون 2014

زمان خواندن: (تعداد واژه ها: )

همرسانی

مشکلاتی که با آن برندهء مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری مواجه خواهد بود بیشمارند. اما، در رسیدگی به اینهمه نابسامانی میتوان حل چهار معضلهء اساسی را از جمله اولویتهای حکومت جدید قرار داد: مبارزه با فقر، مبارزه با مواد مخدر، مبارزه با طالبان، و بهبود روابط افغانستان با ایالات متحدهء امریکا.

سهء اول آفاتی اند که با نجات مردم از چنگ آن میتوان زمینه ای برای ایجاد پیشرفت اقتصادی و ثبات سیاسی فراهم کرد، که این خود به تنگی شرایط برای بقا و موفقیت طالبان میگراید. فقر اقتصادی یکی از دلایل پیوستن جوانان بیکار و بی بضاعت به صف طالبان است. نیز، این فقر است که میلیونها افغان را وادار به مهاجرت به کشورهای همجوار نموده و فرزندانشان را در معرض مغزشویی ملاهای افراطگرای پاکستانی و آخوندهای ایرانی قرار داده است. در ضمن، صدها گونه جنایت و امراض جسمی و روحی را میتوان به تهیدستی نسبت داد. همچنان، مواد مخدر به رشد زراعت و صنعت در کشور لطمه رسانیده است، و اعتیاد و صدها مصیبت اخلاقی دیگر ناشی از آن دامنگیر جامعه است. از سویی هم، کشت و قاچاق این زهر منبع بزرگی برای تمویل عملیات نظامی و تبلیغاتی طالبان به شمار میرود. آنها که حاضر به مصالحه نیستند، حکم سدی در راه پیشرفت اقتصادی و تحدیدی جدی به استحکام سیاسی را دارند. همچنان، چنین به نظر میرسد که اینروزها جز آقای کرزی همه گان اهمیت روابط حسنه با ایالات متحده را درک کرده میتوانند. بدون امداد خارجی، به خصوص از جانب ایالات متحده، موفقیت و حتی بقای نظام کنونی بعید از امکان به نظر میرسد.

مبارزه با فقر: واضح است که بیکاری و فقر لازم و ملزوم همدیگرند. در حالیکه 40-50 درصد نفوس کشور بیکار است، انکشاف سیستمهای تربیوی، صنعت، زراعت، و تجارت در حل این مشکل بی اثر نخواهد بود. در ضمن، با طرحهای کوتاه مدت و دراز مدت میتوان کار بطیء استخراج، استفاده، و محافظت از منابع سرشار طبیعی را سرعت بخشید. در عمل پیاده نمودن اینگونه تدابیر هم موجب ایجاد کار و هم زایندهء تولید خواهد بود. افغانستان به تولید محصولاتی نیازمند است تا به منظور نجات از اتکاء یکجانبه و روی پا ایستادن چیزهای بیشتری برای عرضه به بازار جهانی داشته باشد. تا ما در بدل آنچه از جهانیان بدست میاوریم، محصولاتی اقلاً به ارزش مساوی ارائه نکنیم، به هدف خودکفایی نخواهیم رسید و در جمع کشورهای فقیر دنیا باقی خواهیم ماند.

مبارزه با مواد مخدر: در این امر که افغانستان هنوز هم بزرگترین مولد مواد مخدر دنیا است نه جای شک است و نه تعجب. کشوری که در آن عدهء بیشماری از زمامداران قدرت، کسانی که مسئول توشیح، تطبیق، و محافظت قانون اند، در کشت و قاچاق مواد مخدر دست داشته باشند، باید بزرگترین عرضه کنندهء این محصول باشد. بر علاوه، سرحدات غیر محفوظ که دولت در سیانت آن توجه چندانی ندارد، زمینه را برای رشد مسلک قاچاقبری و کشت مواد مخدر مساعد ساخته است. از جانبی هم گروه جنایت پیشهء طالبان، که از قاچاق این مواد سالانه میلیونها دالر بهره میبرد، برای ترویج این زهر دهقانان را یا با زور برچه یا با تشویق مادی به کشت کوکنار متعهد نگه میدارند. پس تلاش طالبان از سویی و ناکاره گی ناشی از فساد دولت از سوی دیگر نه تنها سد راه مبارزه با مواد مخدر قرار گرفته است، بلکه باعث رشد این تجارت سیاه نیز گردیده است. لهذا، برای از میان برداشتن مواد مخدر به حکومتی نیاز است که بر اساس ساخت و بافتهای سیاسی و روابط شخصی و قومی تشکیل نشده متعهد به منافع ملت باشد. اما، متأسفانه توقع ایجاد اینگونه حکومت واقعبینانه به نظر نمیرسد.

مبارزه با طالبان: قوای امنیت ملی و استخبارات باید حد اکثر تعداد فعالیتهای تروریستی طالبان را در بطن خنثی و فلج سازند. همچنان مؤفقیت در مبارزه با فقر و مواد مخدر، که در مورد آن مختصر بحثی در بالا صورت گرفت، ضربه ای کاری بر پیکر افراطیون طالب وارد خواهد کرد. هر دو، فقر و مواد مخدر از جمله عوامل بارزی اند که جوانان افغان را به دامن طالبان و القاعده میاندازند. در صورت عملی شدن این تجاویز، طالبان از این دو منبع مالی و انسانی محروم خواهند شد. در نتیجه، آنها که به منظور حفظ منافع شخصی خویش داوطلبانه حاضر به ترک خشونت نیستند، یا به شکست مواجه یا حد اقل تضعیف خواهند شد. یکی از اهمیات شکست طالبان باز شدن راه برای حاکمیت کلی دولت بر قانون و نیز ایجاد زمینه برای سرمایه گذاری سالم و تولید است. این پیامدها بر بهبود وضع زندگی ملت عاری از تأثیر نخواهند بود.

بهبود روابط با ایالات متحدهء امریکا: بهبود وضع روابط خارجی با سایر کشورهای جهان افغانستان را منحیث یک عضو جامعهء جهانی در موقف قوی قرار خواهد داد تا بتواند از داد و ستد سیاسی، اقتصادی، و نظامی با سایر کشورها به انواع گوناگون بهره بردارد. در عین حال، اتکای نامتوازن ما بر بیگانه ها، خصوصاً ایالات متحده، حقیقتیست اگر چه دردآور ولی غیر قابل انکار. بدون درخواست و اخذ امداد مالی و تخنیکی جهان غرب، رشد و حتی بقای نظام کنونی بعید از امکان به نظر میرسد. مهمتر از همه، پشتیبانی نظامی ایالات متحده میتواند کشور را از آسیب پذیری و خطر تعرض بعضی از همسایگان تا حدی مسئون نگه دارد. از جانبی دیگر، جامعهء جهانی به همکاری افغانستان در راه مبارزه با افراطیون دینی و شکست نظامی طالبان و القاعده در آسیای میانه و جنوبی نیازمند است. اینها اهداف مشترکی اند میان جهان غرب به رهبریت امریکا و افغانستان، و رسیدن به این اهداف ممد حاکمیت صلح، و استحکام سیاسی در منطقه و کشور خواهد بود. در عین حال، ترمیم روابط با ایالات متحده و استحکام روابط با سایر کشورها برای رسیدن به دو هدف دیگر (مبارزه با مواد مخدر و مبارزه با فقر) نیز سودمند واقع خواهد شد.

چنانچه گفته آمد، فقر مالی عدهء کثیری از جوانان بیکار کشور را در معرض تلاشهای جلب و جذب طالبان قرار داده است. طالبان بر علاوهء بهره برداری از قوهء مورد دسترس انسانی، از کشت و قاچاق مواد مخدر نیز سود اقتصادی برده، با وجوه بدست آورده از آن مصارف عملیات انتحاری و بمب گذاری خویش را تأمین میکنند. مبارزه با این دو عاملی که حائز اهمیت حیاتی برای طالبان اند، در واقع بخش عمده ای از مبارزه با طالبان را تشکیل میدهد. از اینرو، توجه هم هنگام رئیس جمهور جدید به هر سه معضله در نجات کشور از چنگ جنگ و فقر مؤثر خواهد بود، و سعی وی در جلب و جاری نگه داشتن پشتیبانی مالی، تخنیکی، و نظامی جامعهء جهانی، به خصوص ایالات متحدهء امریکا ممد کارش در هر سه زمینه خواهد گردید.

واژه های کلیدی

انتخابات در افغانستان
آنلاین :
آنتولوژی شعر شاعران جهان برای هزاره
آنتولوژی شعر شاعران جهان برای هزاره

مجموعه شعر بی نظیر از 125 شاعر شناخته شده ی بین المللی برای مردم هزاره

این کتاب را بخرید

پيام‌ها

  • در سایت جرمن- افغان بخوانید. جالب است.
    مسکینیار دسته گلی به آب داد
    آیا میدانستید که ملاتره خیل نیز از تیم عبدالله طرفداری میکند؟

    "وکلای مفسد پارلمان چون الله گل مجاهد و ملا تره خیل و غیره که در غضب زمین
    های مردم و کشتار بیگناهان متهم اند، و از طرفداران سرسخت
    داکتر عبدالله و تیم اش می باشند...."

  • دوست عزیز ، از کی شکایت میکنی همه دزد غدار ادم کش هستند از الف تا ی ، چه عبدالله و چه احمد زی و دیگران که همه مانند دانه های شطرنج با هر طرف گاهی مات و گاهی شاه می شوند به چه درد مردم بیچاره افغان می خورد جز بدبختی .فقر بیداد میکند کار نیست دزدی چپاول ادم ربایی به حد رسیده کار نیست غذا نیست جوانان تعصیل کرده ولگر کوچه ها خیابان ها هستند مردم مجبور اند دست به اعمال خلاف بزند و این ابر قدرت دنبال قدرت هستند و ملیون ها دلارهزینه دوم انتخابات می شود برای چی ؟؟؟؟

  • چې د اوړې تودې ورځي به د مني په لنډو ورځو بدلې شوې ،نو د ترنک د سیند په جنوبي غاړو کې به بادونو انګولا شروع کړه .

    بزګرانو به درمندونه راټول کړي وو او کلیوالو به د ژمي د یخو څپو په مقابل کې د تیارسئ بېړنی حالت اعلان کړی وو.

    چا به له دښتو ځوځان راټولول ، ځینو به د اوښانو پچې راټولولې ، چا د توت لرګي ماتول او څوک په د ژرندې په وار او نوبت پسې ګرزېدل ،چې د ژمي لپاره ازوغه شوي غنم اوړه کړي .

    کله چې به د ژرندې وار هم تېر شو نو د ژمي د واورینو اورښتونو د مقابلې لپاره به د بامونو د اخېړ اشرونه شروع شول . پر بامونو به ګیل مالې تېریدلې او په رابړي سطلونو کې به له پروړې سره ګډه خټه بامونوته خېژول کېده .

    زموږ د دیار کرم خان اکا به د اشر سندره ویله ،چې اوازه يې پر ټول دیار خپره وه.

    دالنډۍ مې د کرم خان اکا د اشر له سندرې زده کړې ده ، چې اوس مي هم دذهن په ارشیف کې ترو تازه پرته ده
    خدای دي په واورو کې ایسار کړه
    چې د تودې غیږې مي و کړې ارمانونه

    چې د بامونو د اخېړولو اشرونه به خلاص شول ، نو بېوسه بزګران او کارګران به د سفرونو په تیاریو بوخت شول .

    په کورنو کې به غنم ورته نینې کېدل ،روغانۍ به ورته پخېدلې ،هګۍ به په اوبو کې ورته جوشېدلې او په کورونو کې به د سفر نور ټک وپوک ورته تیارېدلو.

    دلاندي تر حلالېدلو وروسته به مسافرین هندوستان ته د خوارۍ مزدورۍ لپاره تلل .

    له هرکلي څخه به هندوستان ته خلک ګروپ ګروپ روان وو .

    په وړکتوب کې مي دکلي له کرم خان اکا څخه اورېدلي وو ،چې په هندوستان کې واوره نه اوري . په هندوستان کې هوا داسي توده وي لکه د لته په افغانستان کې داوړي هوا په هندوستان کې موسم پر کار باندي بندیز نه لګوي ، خو په افغانستان کې ساړه بادونه ، واورین اورښتونه او دژمي راڼه کنګلونه پر کارو بار باندي بندیز لګوي .

    ماتر لس کلنۍ پوري پاکستان نه پیژندلو او نه زموږ په کلي کې څوک داسي پیدا کیدو ، چې ووايي پاکستان هم کوم ملک او یا دیار دی کنه ؟

    ټولو کلیوالو به په دوعاګانو کې دهندوستان مسافر یادول او ویل به یې چې خدای(ج) دی دهندوستان مسافر بېرته په خیر راولي .

    دافغانستان جنوب هندوستان وو او شمال يې بخارا و ه .

    د ژمي په واورینو ورځو کې به موږ په جومات کې سبق ویلواو سواد به مو زده کاوه ، مور مي راته ویل ، چې زویه دا میرزايي زده کړه چې خط دي ورسره ښه شي ، میرزايي په پاړسو کې ده .

    تره مي د دیني سبق تر څنګ د ولسوالي دېګان میرزا ته وروستم ،چې خط را واچوي ، دیګان میرزا د لومړي خل لپاره پر یوه سپین کاغذ دوعا وسلام راته ولیکلو او مابه له سپین کاغذ څخه پر توره تخته د میرزا راکړل شوی خط په کړک قلم باندي د تمرین په توګه لیکلو .

    دوعا سلام څه داسي وو :

    دوعا و سلام بخیریت انجام ،به صد شوق تمام ، بمثل ریګ بیابان و برګ درختان موی دلبران ….

    په ډېر شوق مي دوعا او سلام زده کړو او بیا وروسته په مکتب کې په دې پوه شوم ، چې خط خو زما د درنې ابۍ په ژبه هم لیکل کېدای شي ، یعني په پښتو هم لیکل کیږي ، میرزايي په پښتو کې هم شته ، هغه وو چې خپل خطونه لیکونه او نوټونه مي پښتو ته راواړول .

    په شپرږم ټولکي کې وم چې یوه استاد مي راته وویل ، له امو تر اباسینه د سیستان او مشهد تر ریګي دښتو او له پامیره او چتراله رانیولي بیا د ملک تور ترغرونو پوري د خدای پا ک په ښاروالي کې دغه یوه نومره ځمکه افغانانو ته قواله شوې ده ،چې اوس يې نو اوغانستان دی .

    ها خوا هندوستان د هندوانو ملک دی ، د شمال خواته د ترکانو او دېګانانو ځمکې دي ، چې د جیحون رود یې له اوغانستان څخه جلا کوي .

    دلمر لوېدو خواته یې ایران دی چې پاړسو وایې ، زموږ ژبه پښتو ده .

    اوس يې دهمدغې نومرې ځمکې لمنې چې د افغانانو ملکیت دی په قیچي سکڼلي دي او په یوه نوي وطن پورې یې نښلولې دی ،چې پاکستان نومیږي .

    په هماغه وخت کې ما د لومړي ځل لپاره د پاکستان نوم واورید لو ،خو کلیوالو لاهم هم له اباسین او بولان څخه اخوا وطن ته هندوستان ویلو .

    هندوستان زموږ عنعنوي ادبیاتو ته هم لاره پیدا کړې وه ، په لنډیو بدلو او بوللو کې باربار دهندوستان د نامه یادونه کېده .

    یوه ورځ مي دکلي د ملک کاکا په واده کې دچمبې له ډپ ډپ سره دالنډۍ هم واورېده .

    چې هورې ځې خال مي سهي کړه

    دهندوستان د نجونو نشته شنه خالونه .

    افغان فطرت اوس هم د پاکستان له نامه سره نابلده دی او د فطرت د وېش پر خلاف د مصنوعي ملک پاکستان پر ځای دهند د نیمي وچې ستر کلتور د خپل غرني او شډل مزاج مقابل طبیعت ګڼي .

    په افغانستان کې د بې ثباتۍ له لومړنیو لحظو څخه دپاکستان مصنوعي او منفعت پرست ذهنیت دافغان وطن د اتنیکي قلیتونود استعمالولو هڅې شروع کړي ، کله کله خو يې د امو او اباسین تر منځ د افغان وطن د تاریخي هویت دبې رنګه کولو لپاره د فارس له لیساني شاونیزم سره هم مرسته شروع کړه .

    اوس اوس چې د افغانستان دژبني هویت د پیکه کولو لپاره منظم حرکت دایران او توران پنجاب او کولاب په ګډ اشر سره پر مخ روان دی ، هڅه کېږي چې افغان انسان خپل هویت د فارسي ژبې په ویلو سره افغاني کړي .

    پرون د کابل د دریمې کارتې په یوه رستورانت کې له یوه ایراني دیپلومات سره مخامخ شوم، دیپلومات په خپله زما مېز ته راغی ، د خبرو اترو غوښتنه يې رانه وکړه ما ورته وویل چې زه په فارسي نه پوهیږم ، که غواړې چې خبرې وکړو نو یو ژباړن پیدا کړه ،ایراني ته غصه ورغله ، ویل يې ته څنګه افغان يې چې په فارسي نه پوهیږې ؟

    ماورته وویل لکه څنګه چې خمیني له یاسر عرفات سره په عربي خبرې نه شوای کولای ، زه هم د یوه افغان په توګه په خپل کور کې تاته د فارس په ژبه هرکلی نه شم ویلای .

    دري زما د وطن یوه ژبه ده خو تاسو یې یو لغت هم د پهلوي فاشیزم په ډ کشنري که نه پریږدئ .

    له لیږ خاموشي څخه وروسته یې وویل، ته پاکستانی یې ؟

    ما ورته وویل زه افغان یم په افغان وطن کې به زما له هویت څخه متابعت کوئ او زما د کور د هوا ،فضا او ژبني افهام او تفهیم په چوکاټ کې به اوسئ .

    زه د ایران لسان شریکه نه یم ،دلته هر فرهنګي رنګ دافغان وطن کلتوري رنګ دی ،ښه به وي چې زما له مېزڅخه پاڅیږې .

    د هوټل هزاره شاګرد ته مي وویل ،چې زما خبرې ورته وژباړه ، دهوټل شاګرد هم په محلي هزاره ګي لهجه خبرې ورته وژباړلې او بیا یې ورته وویل، بخیز بخیز .

    ایرانی دیپلومات هم اوچت ولاړشو .

    عبدالله عبدالله چې کله د باندنیو چارو وزیر وو ،لومړی خو یې د افغانستان په بهرنیو نماینده ګیو د افغان هویت ټولې تابلوګانې له منځه یو وړې او بیايې په بهر کې د افغانستان دهویت او شناخت ضد دیپلومات وګمارل او دستور یې ورکړ ،چې په خارجي سفارت خانو کې به دپښتو یو حرف هم نه پریږدي ، که چا په پښتو خبرې درسره کولې همدا به ورته وایاست ، چې تاسي پاکستانیان یاست .

    زما د دې ادعا لپاره تاسو په اروپا او اسیا کې له هغو ټولو مسافرو هیوادوالو څخه وپوښتئ ، چې د خپلو کارونو لپاره یې افغاني سیاسي نماینده ګیو ته مراجعه کړې ده .

    دعبدالله شعار دا دی ، چې تاجک له ټولو بهتر دي ، خو خپله یې دولس کاله کیږي د تاجکو د یموکراتیکه نماینده ګي په زور سره برمته کړ ‎ې ده .

    همدا عبدالله او ورسره متعصب مریضان دي چې دهیواد د درنو ترکانو او ازبکانو ته د خام کله ، سپکه کلیمه استعمالوي .

    همدا د ابشارو دعام وژنې قصابان دي ،چې دهیواد معظم توکم هزاره ګان،بیني پچق بولي .

    همدا کوڅې ډبي جاسوسان دي ،چې پښتنو ته افغان غول وايي .

    نو هیوادوالو ، عبدالله دپاکستان دستراتیژیک عمق لپاره ، عبدالله د ایران د فرهنګي عظمت طلبي لپاره ، عبدالله د روسي استخباراتو دپټو اهدافو لپاره ګمارل شوی دی .

    دجوزا پر ۲۴مه نېټه دنیا ته وښایاست ، چې دلته پاکستانیان نشته ، چې د خپل ستراتیژیک عمق لپاره عبدالله انتخاب کړي ، دلته ایرانیان نشته ، چې د حوزه تمدني فارس لپاره ، عبدالله کامیاب کړي ،دلته روسان نشته ، چې جاسوس، د افغانستان د قدرت پرڅوکۍ کښېنوي .

    د جوزا په ۲۴ مه نېټه د پاکستان په خوله کې خاوري واچوئ . د جوزا پر ۲۴ نېټه دایران مخ ورتور کړي. د یوه واحد هیواد د واحد ملت په توګه د خپل ملي موجودیت په ستر مارش کې سره راغونډ شئ او دملت د خام کله ، بیني پچق او غول له پیغوره خلاص کړئ .

  • با خواندان گفته های آقای مژده طوری وا نمود می شود که گویا گلبدین حکمتیار در حال حاضر در عربستان سعودی باشد. بدلیل اینکه عربستان بجای تلقی شود که برای سیاستمداران ورشکسته پناه گاه است. ایجاد پناه گاه برای سیاستمداران ورشکسته در عربستان سعودی فکر می کنید حامد کرزی هم در این کشور در صورت ورشکست پناه شود؟

Kamran Mir Hazar Youtube Channel
حقوق بشر، مردم بومی، ملت های بدون دولت، تکنولوژی، ادبیات، بررسی کتاب، تاریخ، فلسفه، پارادایم و رفاه
سابسکرایب

تازه ترین ها

اعتراض

ملیت ها | هزاره | تاجیک | اوزبیک | تورکمن | هندو و سیک | قرقیز | نورستانی | بلوچ | پشتون/افغان | عرب/سادات

جستجو در کابل پرس