زبان، مھم ترین وسیله ی شناخت

کلمه تاجیک ، تاژیک ، تازیک از کلمه تات ترکی گرفته شده است . " در ترکی عثمانی «تات» به معنی خوار و پست و بیگانه است."
" گروهی از دانشمندان و زبان‌شناسان «تات» را واژه ا‌ی ترکی می‌دانند و برآنند که این واژه نامی است که از سوی ترکان به زیر دستان شان" اعم از ترک و غیر ترک داده شده است، زیرا «تات» در زبان ترکی معنی : خوار ـ پست ـ بیگانه دارد.
پروفسور «مارکوارت» آلمانی واژه‌ی «تاجیک» را سرشته از دو بهر «تا»(= زیرست) و «چیک»(= ادات تصغیر تورکی) دانسته، آن را «زیردست کوچک» معنی کرده است.و می‌گوید ترکان مردم زیردست خود، به ویژه ایرانیان را با این نام خوانده‌اند و از اینجا است که گروهی از ایران نژادان و پارسی زبانان که اکنون بیرون از مرزهای سیاسی ایران به سر می‌برند، با همان نام «تاجیک» که از سوی همسایه‌های ترکشان به آن‌ها داده شده است، نامیده می‌شوند
ترکان آلتایی فارسهای ایران را نیز با همان واژه‌ی «تاچیک» به همان معنی که در زبان ترکی به کار رفت مینامیدند و فارسی زبانان را در برابر «ترک»، «تاجیک» نامیدند.
منابع:
1ـ قاموس عثمانی : تات = ذلیل، سفیل یبانجی
2ـ‌ پروفسور هنینگ استاد دانشگاه کمبریج نیز تاجیک را تورکی و آن را سرشته از تا (= تات (ترک)) + جیک (پسوند تورکی) و روی هم به معنی تبعه‌ی تورک
در این باره شعری نیز وجود دارد که میگوید:
تاجـــیک تــا ابد غلام بـــاشـــد
گوسـفـندی و بی‌نشـان بــــــــاشد
چون گم شود ز خطه‌ی ترکستان
نامردی و ناکسی را پـایان باشد