No Censorship!

 افغانستان که در مصیبت فقر بیشتر از هر کشور جهان بسر می برد، عمیقا از نا امنی و جنگهای داخلی آسیب دیده است. طی بیشتر از دو دهه بحران موسسات ملی، زیربنا ها، مصونیت اجتماعی، معارف و صحت سیر قهقرا را پیموده است . با آنکه تحول جدید بعد از سقوط رژیم طالبان دریچهء نوین را بسوی کشور باز نموده است، ولی هنوز هم چالش های عمده ای مصونیت اجتماعی و روند انکشاف را شکننده ساخته است. نکتهء خیلی عمده در زندگی امروزی افغانها ناامنی است، که هنوز هم به شیوه ای پیچیده ادامه دارد.

پژوهش در مورد جنگ های داخلی کشورهای جهان عوامل بحران را منابع مالی شورشیان، اقتصاد غیر قانونی (جنایی)، اجتماعات مهاجرین در خارج از کشور، حمایت کشورهای خارجی از شورشیان، ضعف موسسات عامه، استبداد سیاسی، سطح پایین ورود جوانان به مکتب، سطح پایین انکشاف عواید سرانه، موجودیت اراضی کوهستانی و جنگلات، عدم تساوی اقتصادی  یا اقتصاد نا متوازن و موجودیت جنگ ها و بحران های قبلی  تشخیص نموده است.

اگر شرایط کنونی کشور را بنگریم چند نکته برجسته  را می توان دریافت:  طی بیشتر از دودهه جنگ اقتصاد غیرقانونی تا حدی جنایی در کشور شکل گرفته است که تقریبا بیش از پنجاه فیصد عواید نا خالص ملی می باشد. کشت و قاچاق مواد مخدر، قاچاق منابع طبیعی و آثار تاریخی و قاچاق اسلحه منابع عمده مالی شورشیان را تشکیل داده که در تداوم نا امنی ها نقش بسزایی داشته است.  پیشینهء جنگ و فقر فرصت خوب را برای شورشیان فراهم ساخته تا با قیمت ارزان از انبار اسلحه و افراد مجرب جهت مبارزه با دولت و برهم زدن امنیت ملی استفاده نمایند. سه نیروی عمده بیشتر از همیش درین ماجرا نقش دارند: تروریزم بین المللی، مافیای بین المللی و شورشیان ( بقایایی رژیم طالبان) بطور هماهنگ در بی ثبات کردن کشور عمل می نمایند.

اراضی کوهستانی باعث بلند رفتن مصارف نظامی دولت و پایین آمدن مصارف نظامی شورشیان گردیده است، که در ابقای شورشیان موثر بوده است. بعضی  کشور های خارجی از طریق حمایت و تمویل شورشیان در تداوم این نا امنی ها نقش بسزایی دارند.

تشدید مبارزه با بینش ملی یکی از فرصت های خوب است که دولت را به تناسب شورشیان متبارز و موفق  می سازد. ولی در هر صورت نا امنی باعث ازدیاد مصارف دولت که از طریق مالیات تمویل می گردد، و مصارف شورشیان که از طریق مجاری جنایی و غیر قانونی تمویل می گردد می شود. در کلیت تمام این مصارف را مردم به اشکال گوناگون متقبل می شوند.

فقر و عدم توازن اقتصادی در نقاطی از کشور که ناامن است خیلی برجسته می باشد. شورشیان با سوختاندن مکاتب، قتل معلمین و شاگردان مکاتب می خواهند ترس و کینه را ایجاد نموده، منحیث تکتیکی برای ابقای شان در آینده استفاده نمایند. چون ورود نسل جوان به مکاتب در بهبود وضعیت اقتصادی موثر بوده و زمینه استخدام جوانان را در گروه های شورشی محدود می نماید.

دورنمای افغانستان با چالشی بزرگ گره خورده است. نخست اینکه دولت با تهدیدی جدی چون  ضعف موسسات، نبود منابع مالی کافی، میراث جنگ های داخلی و ظرفیت پایین کادر های دولتی، چگونه مبارزه می نماید. دوم اینکه کمک های جهانی (کمک های انکشافی و نظامی) چگونه بشکل هماهنگ و موثر در از بین بردن فقر و ناامنی اداره می شود. در همچو جو حکومت های دموکرات بیشتر شکننده و آسیب پذیر می باشند. شرایط کنونی به مثابهء ماه عسل دولت به شمار می رود. تکیه بر منابع مالی و نظامی جهان فرصت خوب ولی کوتاه است، مگر آنکه با ابتکار و جدیت تمام از آن در تضمین آیندهء کشور استفاده شود.

نا امنی صدمه ای بزرگ را در ساختار زیر بناها، تجارت، زراعت و معارف کشور وارد ساخته و مانند غده ای سرطان، آیندهء افغانستان را تهدید می نماید.

کاهش کمک های جهانی ، رشد شورشیان و ضعف دولت از نظر اقتصادی و نظامی در آینده  کشور را با سوال جدی مصونیت ملی مواجه می سازد. هیچ کشوری روبه انکشاف بعد از بحران نتوانسته است، انکشاف نماید مگر اینکه اقتصاد ملی خویش را سازمان داده باشد.

منافع ملی و تعهد اخلاقی تعدادی از کشور های جهان زمینه حمایت از کشور را فراهم ساخته است. اینچنین فرصت طلایی همانا افغانستا ن را روی پلی شکنن  قرار داده است که به صورت طولانی و باریک، بالای قعر سیاه قرار دارد.

با آنکه به تاریخ یعنی گذشته ها با افتخار می نگریم، متاسفانه به دورنما که آیندهء ملت را طی سال های خیلی دراز در جهان مشخص می سازد، کمتر پرداخته ایم، آنهم با احساسات و درک غیر واقع بینانه از جهان و ماحول ملی و فراملی خویش.

خوشبینی زیاد در مورد شرایط کشور، دولت و ملت را از رسالتی که در این مقطع  تاریخ بر دوش دارند دور نگه می دارد. باید این را پذیرفت که خیلی جدی بود.  هنوز تهدیدی بزرگ مانند تروریزم، مافیای جهانی و شورشیان، کشور آسیب دیده ما را چنان تهدید می نماید که هیچ کشوری دیگر به چنین چالش خطرناک مواجه نمی باشد. این را نباید نادیده گرفت که اگر کشورهای جهان کمر همت برای عمران افغانستان بسته اند، در مقابل نیروی های مخرب ( مافیا و تروریزم جهانی)  که از طریق عدهء کشورهای جهان تغذیه می گردد، درپی بی ثبات ساختن کشور تلاش دارند.  این رسالت تاریخی ما است که در این میان چگونه دست به تدبیر می زنیم تا منافع ملی خویش را حفظ بتوانیم.

  ماخذ: پاوول کولیر، (بانک جهانی، مارچ 2002)، اندوه و حرص در جنگ های داخلی

برای نوشتن نظرات اينجا را کليک کنيد