صفحه نخست > دیدگاه > انواع فساد اداری

انواع فساد اداری

غلام سخی ارزگانی
يكشنبه 30 سپتامبر 2012

زمان خواندن: (تعداد واژه ها: )

همرسانی

اگر این چنین بنگارم که افساد اداری، ریشه در سوابق تاریخی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور ما داشته، یک واقعیت کتمان ناپذیر می باشد. مضاف برآن، در درازنای این نیم قرن متأخر نه تنها ریشه های فسادهای سنتی در این سرزمین مخروبه آبیاری گردیده؛ بلکه اقسام و انواع جدید فساد نیز از داخل و خارج در کشور ما به وجود آمده اند که فجایع بس بزرگی را بر پیکر مردم جنگ دیده و افغانستان ویرانه تحمیل نموده اند.
هرچند که فساد در محتوای خویش یکی است؛ ولی با اشکال و انواع مختلف عرض اندام نموده که ذیلآ بدان اشاره می گردد:

«ولی در حقیقت فساد اداری برعلاوه دو شکل معرفی شده دارای اشکال متنوع دیگری نیز میباشد مانند: خویش خوری، رابطه سالاری، واسطه ناحق، اعمال نفوذ جهت کسب منابع شخصی استفاده غیر مجاز از عواید دولت، عدم پرداخت مالیات، سرقت دارایی عامه، تقلب، اختلاس، زرع، تولید و قاچاق مواد مخدر، سرقت اسناد، ائتلاف اوراق و اسناد رسمی، تجاوز از صلاحیت، استفاده از امکانات دولت و اوقات رسمی در امور شخصی، امتناع از وظیفه بدون عذر قانونی، کتمان حقیقت، جعل، تزویر، اخذ هرنوع تحفه، تعلل بی مورد در اجراآت وظیفه محوله، تطمیع غیر قانونی، تهدید، دخیل ساختن ملاحظات قومی، مذهبی، لسانی، گروهی، حزبی، منطقوی، جنسی، شخصی در انتخاب و استحدام اشخاص بدون اهلیت ....» (1)
وقتی که مردم در ارتباط زندگی روزمره خویش با مشکلات مختلف مواجه می شوند، آنگاه از مسؤلین دولتی شکایت قانونی می کنند و خواهان رفع موانع زندگانی خودها از دولت می گردند. این شکایت مردم هم به نوبه خود می رساند که دست اندرکاران دولت مبتلا به انواع فساد اداری می باشند؛ ولی فساد اداری از منظر نخبگان امور متفاوت می باشد. منجمله از نگاه «هیدن همیر» گونه های فساد اداری به صورت ذیل تقسیم بندی گردیده است:

«الف- فساد اداری سیاه:

از نظر توده ها و نخبگان سیاسی منفور است و عامل آن باید تنبه شود. از جملۀ مصادیق این فساد می توان با دریافت رشوه برای نادیده گرفتن استانداردها و معیارهای ایمنی در احداث مسکن اشاره کرد.

ب- فساد اداری خاکستری:

که از نظر بیشتر نخبگان منفور است؛ اما توده های مردم در آن بی تفاوت هستند. کوتاهی کارمندان در اجرای قوانینی که در میان مردم محبوبیت چندانی ندارد، در زمرۀ این گروه از فساد جای می گیرد به طور مشخص می توان از مالیه دهی مغازه داران برای کارمندان وزارت مالیه نظر به درآمد نام برد که هیچ وقت در افغانستان مطابق نورم صورت نمی گیرد.

ج- فساد سفید:

این نوع فساد ظاهرآ مخالف قانون است؛ اما اکثر نخبگان سیاسی و مردم عادی آن را منفور نمی دانند. مثلآ پولهایی که در اماکن مقدسه برای متولیان شخصی داده میشود به ویژه توسط زایرین بیسواد که مبالغ آن سالانه به میلونها افغانی می رسد در حالی که بایست از طریق وزارت حج و اوقاف به خزانۀ دولت سپرده شوند.»
فساد نظر به شرایط و اوضاع حاکم در هر کشور باهم کم و بیش فرق دارد؛ ولی «ماهیئت فساد» در همه جا یک چیز می باشد که ضد قانون، مغایر مدنیت، ضد ترقی و مخالف مصالح ملی است. فساد به اقسام گوناگون در جهان و به خصوص در کشور ما وجود دارند که بخشی از آن به صورت ذیل ملاحظه می گردد:
«- استفاده شخصی از وسایل و اموال دولتی؛

  • کم کاری، گزارش مأموریت کاذب، وقت گذرانی در اداره؛
  • دزدی مواد اولیه متعلق به دولت؛
  • استفاده از امکانات اداری برای پیشبرد اهداف سیاسی توسط کارکنان؛
  • اختلاس و سوء استفاده مالی؛
  • فساد در توزیع حقوق و مزایا و فرصتهای شغلی بین کارمندان؛
  • فساد قانونی برای انتفاع سیاستمداران و کارمندان دولت؛
  • فساد در ارائه کالا ها و خدمات دولتی؛
  • فساد مالیاتی؛
  • فساد در خریدهای دولت از بخش خصوصی؛
  • فساد در فروش اموال دولتی؛
  • فساد استخدامی؛
  • فساد در قراردادهای پیمانکاران بخش خصوصی با دولت؛
  • فساد در شناسایی و مبارزه با قانون شکنی.» (2)
    فصلنامۀ تفتیش، چند نوع از فساد اداری را اینگونه شرح می دهد:
    «1- فساد مالی که خود به چندین نوع تقسیم می شود:
  • ارتشاء؛
  • اختلاس؛
  • فساد در خریدارهای دولتی از بخش خصوصی؛
  • فساد در قراردادها؛
  • فساد مالیاتی؛
    2- استفاده شخصی از اموال دولتی؛
    3- کم کاری و مصروفیت های کاذب (بی کاره گی)
  • تلف نمودن اموال دولتی از سوی کارکنان؛
    5- اسراف و به هدر دادن بی موجب اموال دولتی؛
    6- ترجیح روابط بر ضوابط؛
    7- فساد (سازش و معامله در برابر قانون)؛
    8- فساد در تهیه و ارایه کالا و خدمات دولتی؛
    9- فساد در صدور مجوز برای فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی؛
    10- فساد استخدامی: (جذب افراد غیر مستحق در دستگاه دولتی).
    11- فساد علمی.» (3)
    زمان که این مرجع رسمی دولت، انواع از فساد اداری را شناسایی و تشخیص نموده است؛ آیا تا حال کدام اقدام قانونی و عملی خویش را در زمینه برای مردم ثابت نموده است و یا اینکه صرفآ به شکوه بی تأثیر خود اکتفاء و اتمام حجت می کند؟
    درد مادۀ سوم بند 3 قانون مبارزه با ارتشاء و فساد اداری چنین آمده است:
    «3- فساد اداری: عمل خلاف قانون است که توسط کارکنان دولتی و سایر مؤظفین خدمات عامه به مقصد حصول اهداف و منافع شخصی و یا گروهی به اشکال ذیل صورت میگیرد:
  • اختلاس و غدر.
  • سرقت اسناد.
  • اتلاف اوراق و اسناد رسمی.
  • تجاوز از حدود صلاحیت قانونی.
  • استفاده از امکانات دولتی و اوقات رسمی در امور شخصی.
  • امتناع و استنکاف از وظیفه بدون عذر قانونی.
  • کتمان حقیقت.
  • جعل و تزویر اسناد.
  • وانمود ساختن صلاحیت اجراء و یا امتناع از اموریکه وظیفۀ مؤظف خدمات عامه نباشد.
  • اخذ هرنوع تحفه به منظور اجرای کار در امور مربوطه.
  • تعلل بی مورد در آجراآت وظیفۀ محوله.
  • رویۀ سوء مؤظفین خدمات عامه در برابر افراد.
  • تطمیع، سفارش، التماس غیرقانونی و واسطه شدن.
  • دخیل ساختن ملاحظات قومی، جنسی و شخصی در انتخابات و استخدام.» (4)
    آنچه که در بالا اشاره شد، بخشی از نمونه و انواع فساد اداری در تمام بدنه های دولتی، نهادهای خصوصی و خارجی می باشند که نخست باید همه آن ها را با زیربنیای آموزش های مسلکی، اجتماعی، سیاسی، مادی و فرهنگی شناخت و بعد با طرح و تدین اهداف، استراتژی، برنامه ها، تدابیر و... عملکردهای سازنده در مبارزه علیه فساد اداری اقدام نمود.

درختم:
آنچه گفته آمده ایم که عوامل تمام بحران ها و عقب مانی های مادی، معنوی و اجتماعی جامعه و کشور ما از گذشته ها سرچشمه گرفته و طی بیش از چهار دهه ای آخیر، انواع از فساد بالای فسادهای سنتی افزوده شده و افغانستان را مواجه به بحران نوین نموده اند.
پس، با شناخت از عوامل و انواع فساد اداری در کشور بوده که راهبرد و برنامه های علمی طرح و مورد تطبیق قرار گیرد. این مأمول وقت امکان پذیر است که قبل از همه، اصلاحات بنیادی در میکانیزم دولتی به وجود آیند که انسان های واجد شرایط و شایسته سالار در رأس امور اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و کشوری قرار گیرند تا ساختار مبارزه علیه فساد اداری را به وجود آورده و در عمل مورد تطبیق قرار دهند.
به امید تطبیق قانون و تحقق عدالت در افغانستان!

آنتولوژی شعر شاعران جهان برای هزاره
آنتولوژی شعر شاعران جهان برای هزاره

مجموعه شعر بی نظیر از 125 شاعر شناخته شده ی بین المللی برای مردم هزاره

این کتاب را بخرید

پيام‌ها

  • همراهی کرزی با قاچاقبران افغان؛ عبدالله عبدالله,مارشال فهيم ,احمدولی مسعود, احمد ضياء مسعود و فرشته حضرتی دختر وکيل جان محمد پنجشيری خواهر زن احمد ولی مسعود مانع از نبرد نیروهای امنیتی با قاچاقبران می شود!!!!!!!!!!
    (در مورد همکاری عبدالله عبدالله با فرشته حضرتی دختر وکيل جان محمد پنجشيری خواهر زن احمد ولی مسعود که در کابل با ايجاد کانال استخباراتی با سفارت سويدن مقيم کابل ويزه انکشور را توزيع ميکند و اين ويزه توسط احمدولی مسعود و احمد ضياء مسعود در بدل ۳۰۰۰۰ دالر امريکايی به فروش رسانيده ميشود وتا اکنون ۱۶۰ تن پاکستانی و ۵۵ تن ايرانی و ۷۸ تن افغان را به اروپا فرستاده اند که بيشتر انها تقاضای پناهندگی نموده است.!!!!!!!!
    گفته ميشود که حبيب اصغری درراس اين شبکه بوده است. از قرار معلوم ، پس از آنکه از جانب فرشته تقاضا نامهً جهت تدوير " سيمينار" به اصغری ميرسيد ، جهت اشتراک اشتراک کنندگان " سيمنار" های موهومی ، وی مکاتيبی را ازدفتر مارشال فهيم ، شورای وزيران ووزارت امورخارجه برای اخد ويزه عنوانی سفارت هاصادرميکرد و برای هر نفريکه پول می پرداخت ويزه می خواست. ازين افراد بين 20000 تا 30000 دالر گرفته ميشد ، بعدا اين اشخاص قانونی به اروپا سفر ميکردند ، يک روز فرشته برای شان محفلی برپا ميکرد و سپس هر کدام را در کشور های مختلف بشمول سويدن جهت پناهندگی می فرستاد. اينکه آنها موفق به دريافت پناهندگی ميشدند ويا ميشوند ، مربوط فرشته نبوده ونيست. صرف رسانيدن آنها کافی بود.
    از قرار معلوم اصغری برطرف گردیده و ازکرسی معاون اداره امور پایين افتاده است ولی کسی نمی داند که ممکن هم اکنون ويا چند روز بعد دوباره به پابايستد. وی در اين مسايل چنان آبديده شده است که جوره ندراد. پيرامون کارنامه های درخشان زندگی ننگين وی بعدا معلومات مفصل ارائه خواهد شد!!!!!!!!!!!
    يک خبر جالب ديگر اينکه زنیکه بنام شريفه حضرتی در سیویدن زندگی میکند نيز چند ماه قبل درميدان هوايی دوبی هنگام انتقال سنگ و دالر قاچاقی دستگيرشد و مدت سه ماه دردوبی زندانی بود. وکیل وی بعدازبدست آوردن ضمانت مالی اورا موقتا از بند رها کرد ولی اکنون ميگويند که محکمه حکم بازداشت مجدد خانم را صادر نموده است!!!!!!!!!!!!!
    خانم فرشته در ایام نوجوانی در زمان حاکميت حزب ديموکراتيک خلق به شوروی فرستاده شد. درآنزمان محصلین افغانی در شوروی سابق قاچاق دستمال زری وگل سیب ،پتلون کوبای ،کلاه روسی ، چاینک نکلی ، الماس روسی ، دالر وربل می کردند لذا قاچاقبری این خانم هم تازگی ندارد. کسی که یک پنی را دزدید صد دالر را هم دزدی می کنند. ترک عادت موجب مرض است، مشت نمونه خروار،این یک واقعیت است نه خصومت ونه افشا گری . آفتاب به دو انگشت پنهان نمی شود ،قاچاق آدم کار تازه این افراد نیست. در سويدن نيز "تارنما " ساخته است و " نهاد ...." را تاسيس نموده است. به همين علت و از برکت اين پيشه های جديد است که وی اکنون در داخل و خارج کشور " جايداد" های خوبی خريداری کرده است!!!!!!!!!!
    در زمانيکه احمدولی مسئول سفارت افغانستان در لندن بود ، به هزاران هزار دالر از درک فروش پاسپورت ، اعطای ويزه و تصديق هويت مهاجرين بدست آورد. تعدادی زيادی پاکستانی را در بدل پول هويت افغانی داد. گفته ميشود ، پولي را که ازين مدرک بدست آورد با "لطيف دزد" در هسپانيا يک هوتل خريده است( لطيف دزد پسر مامای شريفه جان است که در زمان مسعود معاون لوژيستيک وزارت دفاع بود . مسعود وی را جهت خريداری سامان آلات به دوبی فرستاد . وی با پول ها از دوبی فرار کرد و به هالند پناهنده شد و اکنون با احمدولی هوتلی را در هسپانيآ خريداری کرده است .) !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!در مورد قاچاق احمدضيا ، ويکی ليکس ( از قاچاق 52 مليون دالر ، سنگ های قيمتی و داشتن خانه های مليون دالری در دوبی ) بحد کافی افشاگری کرده است که ضرورت به تشريح دوباره نيست.!!!!!!!!!
    در جويی که آب رفته است بازهم آب می رود.!!!!!!
    وقتی در مورد جنایت وجنایت کاران میخوانیم و میبینیم - موی براندام ما راست میګردد ولی هستند عده ای که خود را مدافع و توجیه کننده جنایت میدانند !!!!!!!!!!!!!
    کجایند انهاییکه چشمان شان را در برابر جنایت کاران می بندند ؟
    کجایند جنایتکار پلیدی که از خردوانی به کادیلاک و کروزین دوانی رسیده !!!!!!!!!!!!!
    کجایند جنگ سا لا ران و جنایتکاران که همه خیانت ها برای ای اس ای ISI و پاکستان بوسیله فهیم پلید ، خلیلی پلید بسم الله محمدی پلید, احمدضیاء پلید, عطامحمدنور پلید که هزاران هزار جزیب زمین دولتی و مردم در ولایت بلخ است , جمیعت وحزب وحدت پلید, واسماعیل خان پلید صورت گرفته !!!!!!!!!!
    کجایند عده از آنهاییکه با نام های مستعار زهر پاشی مینمایند وخود را مدافع استبداد جنگ سا لا ران و جنایتکاران ساخته اند؟
    شما می توانید بصورت مستقیم نظر خود را ارایه کنید
    Kabul tel:
    0784035745
    0706818782
    0782109652
    0786611240
    0780031128
    (( شکرا له رحمانزی )) کابل پوهنتون د ژورناليزم محصل

Kamran Mir Hazar Youtube Channel
حقوق بشر، مردم بومی، ملت های بدون دولت، تکنولوژی، ادبیات، بررسی کتاب، تاریخ، فلسفه، پارادایم و رفاه
سابسکرایب

تازه ترین ها

اعتراض

ملیت ها | هزاره | تاجیک | اوزبیک | تورکمن | هندو و سیک | قرقیز | نورستانی | بلوچ | پشتون/افغان | عرب/سادات

جستجو در کابل پرس