صفحه نخست > دیدگاه > رسانه ها و حکومتداری بهتر

رسانه ها و حکومتداری بهتر

فهمیه نوری
پنج شنبه 17 جنوری 2013

زمان خواندن: (تعداد واژه ها: )

همرسانی

حق دسترسی به اطلاعات یکی از مهم ترین حقوق شهروندی و بشری هر انسان است. این حق هم در اسناد حقوق بشری و هم در قانون اساسی افغانستان ضمانت شده است. دسترسی به اطلاعات یک عنصر بنیادی برای یک حکومت دموکرات است. حق دسترسی به اطلاعات بیش از همه به معنای انتخاب آگاهانه است. ما برای بررسی نقش دسترسی به اطلاعات در شکل گیری حکومت داری خوب باید اولاً از خصوصیات حکومت داری خوب سخن بگوییم.که برای تحقق حقوق شهروندی مردم خود موثر واقع میشود و در تأمین عدالت نقش چه نقش بازی میکند. یعنی معیار اصلی ارزیابی حکومت‏داری خوب رعایت عدالت و تأمین حقوق شهروندی است.

مفهوم شهروند یک مفهوم حقوقی است و برهمه شهروندان به صورت یکسان و بدون هیچ گونه تمایزی اطلاق شود. همه شهروندان به حکم قانون از موقف و جایگاه شهروندی برابر برخوردارند و هیچ گونه تمایز و تبعیضی در آن وجود ندارد. جایگاه مساوی شهروندان از این جا ناشی می شود که مفهوم شهروندی قایم به حکم قانون است
بنابراین حقوق شهروندی نیز به صورت کاملاً مساوی و برابر میان شهروندان تعریف می شود. این حقوق عبارت از همه آن حقوقی است که در قانون اساسی کشور و قوانین دیگر پیش بینی شده است. بر اساس آن شهروندان در یک جامعه صاحب حق شهروندی شمرده می شوند. این حقوق ماهیت حقوق بشری دارد و باید شامل همه حقوقی شود که انسان به خاطر انسان بودن خود از آن ها برخوردار است.یعنی حاکمیت در اصل متعلق به شهروندان یک کشور است و حکومت ها نمی توانند به صورت استبدادی و بدون رضایت مردم برآنها حکومت کنند.
از این رو مفهوم حقوق شهروندی فقط در نظام‏های دموکراتیک وجود دارد. پس حکومت داری خوب به حکومت داری اطلاق می شود که با شیوه های دموکراتیک اعمال شود و خود را حافظ و حامی حقوق بشری و حقوق شهروندی شهروندان بشمارد و در راستای آن برنامه های موثر در دست اجرا بگذارد.

نقش شهروند به عام ترین معنا عبارت از استفاده از حق شهروندی توسط شهروندان است. قانون فقط می تواند حق شهروندان را به رسمیت بشناسد، اما برخورداری از آن بستگی به خود شهروندان دارد. چون موضوع بحث ما چون معطوف به حکومت داری خوب است باید از نقش سیاسی شهروندان، که مرتبط با موضوع حکومت داری است، بپرسیم. شهروندان چگونه می توانند از حق حاکمیت ملی برخوردار شوند و چگونه می توانند در بهبود حکومت داری نقش بازی کنند؟

مهمترین نقش شهروندان در این راستا عبارت از مشارکت سیاسی شهروندان در امور عمومی جامعه است. یعنی شهروندان باید نسبت به وضعیت عمومی و سیاسی جامعه حساس باشند و نسبت به آن احساس مسئولیت کنند. این سخن از آن رو مهم است که حکومت ها ممکن است همواره نخواهند و یا نتوانند مطابق معیارهای دموکراتیک و حقوق شهروندی عمل کنند. برای این که حکومت ها از قدرت سوء استفاده نکنند شهروندان باید نسبت به اعمال و رفتارهای آن حساس باشند.

حساسیت و مسئولیت شهروندان نیازمند آگاهی و شعور سیاسی آنان است. باید بدانند که بازی های سیاسی چه راهی و چه اهدافی را تعقیب می کنند و آن‏ها چگونه می توانند بهترین نقش را به نفع حقوق شهروندی خود بازی کنند. شهروندان ناآگاه و فاقد شعور سیاسی لازم نمی توانند نقش شهروندی خود را دقیق بازی کنند.

دریک حکومت دموکراسی نقش مردم تعیین کننده است. این عموم مردم اند که زمامداران و رهبران نظام را تعیین می کنند. از این رو در از افکار عامه به عنوان مهمترین منبع قدرت یاد می کنند، زیرا حکومت ناشی از افکار عامه است و اعمال و رفتار حکومت و زمامداران نیز با پشتوانه افکار عامه قدرت می یابد. از این رو افکار عامه هم در شکل گیری زمامداران و پارلمان نقش مستقیم دارد و هم بر نوع تصمیم گیری ها و سیاست های آن ها به طور مداوم تأثیر می گذارد. اما نوع تصمیم و عمل افکار عامه متناسب است با نوع آگاهی و شعور سیاسی و اطلاعاتی که در میان مردم پخش می شود. وقتی مردم به اطلاعات دسترسی داشته باشند می توانند تصامیم دقیق تر و متناسب تر بگیرند و نقش شهروندی خود را شایسته تر بازی کنند. جامعه نا آگاه معمولاً فاقد ابتکار عمل است زیرا نمی تواند تشخیص دهد که تصمیم و عمل زمامداران و رهبران جامعه چه پیامدهایی را ممکن است برای آن ها داشته باشد و بر چه مبنایی استوار است. آنها صرفاً با توجیهات صاحبان قدرت به مسایل نگاه می کنند. چون خود صاحب هیچگونه آگاهی مستقل نیستند نمی توانند تصمیم مستقل نیز بگیرند. صاحبان قدرت نیز معمولاً اطلاعاتی را به خورد مردم می دهند که تصامیم خود آنها را توجیه کند و منطقی و درست نشان دهد. اطلاعات می تواند مردم را نسبت به وضعیت جاری جامعه آگاه بسازد و آنها را کمک کند که برای تعیین سرنوشت شان خود وارد عمل شوند.

دولت جمهوری اسلامی افغانستان از زمان استقرار خویش، با مشکلات و دسیسه های فراوانی روبرو بوده است. اگر ادعای اینکه این دولت به بهترین وجه مسئولیت خویش را به انجام رسانده است گپی نابجا است اما نا توانی و کم کاری صد در صد این دستگاه دولتی نیز کم لطفی به شمار می رود. بازیهای سیاسی موجود در داخل و خارج کشور مردم را نسبت به دولت انقدر بی اعتبار نموده است که جهات و کارکردهای مثبت دولت وحکومت فعلی نادیده انگاشته و چالش ها و کمبود ها را بزرگ نمایان ساخته است و علیه دولت و در جهت سست شدن اراده مردم در همکاری با دولت و سلب اعتماد از مردم استفاده شده است.

ادارۀ مستقل ارگانهای محلی یکی از بخشهای مهم و حساس دستگاه دولت و حکومت است که به دلیل گستردگی حیطه کاری خویش نقشی مهم در عرضه خدمات و حکومتداری بهتر دارد. این اداره جوان، با همه اینکه عمر حضور سیاسی کوتاهی در دولت دارد اما نقش فعال و ارزنده ای از خویش ایفا نموده است. این اداره با داشتن روسای جوان و مستعد و معینانی با تحصیلات عالیه با سابقه کار درخشان دستاوردهای فروانی داشته است که می توان از بالارفتن عواید شاروالی ها ، طی مراحل قوانین چون قانون شورای ولایتی، شورای ولسوالی، شورای شاروالیها و شورای قریه ها نام برد. این اداره توانست در تاریخ طولانی حکومتداری در افغانستان از گذشته تا به امروز، در مدت کوتاه کاری خویش نام اولین والی ، شاروال و ولسوال بانو را در کارکردهای خویش ثبت نماید. برنامه ملی این اداره یا NPP یکی از معدود برنامه ها میان سایر وزارت خانه ها و ریاستهای مستقل بود که منظور گردید که می توان به جرات گفت این اداره ودستاوردهایش از ابتدا تا کنون مورد توجه تمویل کنندگان و دستگاه حکومتی بوده است.
اری، دولت جمهوری اسلامی افغانستان و تمام وزارتخانه ها و ریاستهای مستقل با پذیرفتن کاستی ها و مشکلات، خدمات ارزنده و در خور توجه ای را به مردم افغانستان عرضه داشته است که در سایر دوران حکومتها بی نظیر بوده است. که هیچ عقل سلیمی ان را نه تنها نادیده نمی توان گرفت، بلکه به تایید ان می پردازد.

با دقت به این نکات می توان به نقش بسیار مهم رسانه ها و منابع اطلاع رسانی نیز پی برد. رسانه ها چون اطلاعات را بدون هیچگونه اغراض سیاسی و شخصی در اختیار مردم قرار می دهند می توانند در جهت دهی افکار عامه و کنترول سیاست و خلق شعور سیاسی در میان مردم نقش بسیار برجسته بازی کنند. البته روشن است که این نقش را تنها رسانه های آزاد و متعهد بازی می توانند. رسانه های وابسته و حتا حزبی که صرفاً منافع خاص خود شان را تعقیب می کنند از چنین نقشی بی بهره اند. آنها اطلاعات را گزینشی در اختیار مردم قرار می دهند تا بتوانند افکار عامه را مطابق میل خود و در راستای منافع خود جهت دهی کنند.

با این استدلال می توان رسانه های آزاد و متعهد را رهبری کنندگان اصلی جامعه لقب داد، زیرا آنهایند که با پخش و نشر اطلاعات افکار عمومی را جهت می دهند و به مردم قدرت بسیج اجتماعی خلق می کنند و نقش تأثیر گذار شهروندی آنها را بالا می برند. با رشد وسایل اطلاع رسانی و اطلاعاتی تر شدن عصر ما اهمیت رسانه ها به طور روز افزون بیشتر می شود.

اما متاسفانه چیزی که ما امروز شاهدیم که بعضی رسانه ها که دیگران و کارکردهایشان را به چالش می کشانند و انها را ارزیابی و نقد می کنند خود رسالت خویش را به طور شایسته و با تعهد به عمل نگرفته و در منحراف نمودن ذهن شهروندان و گرفتن قدرت تشخیص درست از نادرست نقشی بسزا داشته اند و در جهت سوق اهداف مغرضانه و شخصی بعضی افراد استعمال شده اند. اینجاست که باید گفت بیان حقایق و شفافیت سازی نه تنها وظیفه دولت بل وظیفه همه اقشار جامعه بخصوص رسانه هاست. رسانه باید خویش را از گرداب اهداف شخصی و مغرضانه رهایی بخشیده و در شفافیت سازی نقش خویش را متعهدانه به انجام برسانند.

آنلاین :
آنتولوژی شعر شاعران جهان برای هزاره
آنتولوژی شعر شاعران جهان برای هزاره

مجموعه شعر بی نظیر از 125 شاعر شناخته شده ی بین المللی برای مردم هزاره

این کتاب را بخرید

پيام‌ها

  • من موافقم، نگاه بدبینانه به حکومت مخرب است.

    • As you said yes the DILG have young directors but for you kind information most of them are thief’s. Getting money from the incent people of Afghanistan for simple government positions.. as all of you friends knew that they big enemies of the afghan people is right now IDLG bcz the are sending carpet people to district and province for extortions….
      I don’t want to waste my time on nonsense….. to write more about the enemies of afghan people

  • من بشما موافق نیستم همه این اداره دزد ها هستند از بالا تا اخرین نفر

    آنلاین : ندارم

  • تمام این اداره را دزد ها کرفته برنا کریمی هم دزد بود مکر به اینها نمی رسید ... مردم فعلی این اداره اکر پول نباشه تخم جوش داده هم میکره

  • all of them are thiefs and enmies of afghan people

  • ریس صاحب عمومی اداره از خواب بیدار شو نام نیک که داشتی از دست معین و ریس هایت کمش مانده دیکه مردم بسیار خوش بود که نو امدی کفت ادم پدر دار هست و واقیعن هم هستی لطفآ پیش روی دزد ها را بکیر

  • اگر دزد نمی بودین در ارزان قیمت و جلال اباد زمین های بی حساب نمی خردیدند ... و از شاروالی های مختلف خصوصآ هرات پول جمع اوری نمی کردند ...
    کدام کار شما را زود به مردم نوشته کنم خدا جزائ کار های شما را بدهند

  • عالی بود، خانم نوری. شفافیت وظیفه هر افغان است تنها دولت نباید شفاف و حساب ده باشد. ما هم باید حساب ده خویش باشیم به عنوان شهروند

  • بلی خیلی نقش فعال داشته اداره ارگانهای های محلی در اخذ پول از طربق قاضی خیل از والی ها ولسوال ها ، شاروال ها، مشاورین ولایات از ایشان سپاس گدارم با خدامات شایسته که به معین صاحب نموده.... 20 افغانی خود ار که حقش میشود نخواسته

  • سلام خدمت دوستان عزیز... بنا بر بعضی مشکلات که دارم نمیتوانم که نام خود را بگیرم مه از 2 سال و 6 به اینطرف در ارگانهای محلی کار میکنم اواخر دروه پوپل صاحب بود که اینجا کار را شروع کردم و تا حالی هم کار میکنم مگر بنا بر مشکل اقتصادی که دارم مجبور هستم که در این اداره کار کنم مگر پیش وژدان خود بسیار ملامت هستم خداوند به مه کمک کند که وظیفه پیدا کنم. در این اداره محترم تمام کار ها برضد منافع ملی افغانستان صورت میگرد تمام چوکات حکومتداری را به چالش مواجع کرده به اندازه بسیار زیاد مشلات لسانی و سمتی است که حتا پشتون های جز کنر و تاجیک های جز تخار به نظر این اداره حق دار کار نیست در این اداره . بطور مثال بخاطر روابط شخصی و حمایه سیاسی یک مشاور که واسطه داره قرار دادش تمدید میشه و از دیگرا نمیشه بخاطریکه جناب رئس صاحب یا معین بی اسناد تحصیلش میخواهد که از دوستانش درا مقرر نماید ... از شما خواهیش میکنم اگر کاری را برای مردم بیچاره افغانستان نمیتواند لطفآ با نوشتن چینین مقالات از این های تعریف نکنید و ستایش نکنید.
    از خداوند بزرگ دشمنان و رشوتخوران زا شرمنده و روی سیان میخواهم و انشاالله زود این دوز ها افشا خواهد شد م چون اینها حق مردم بیچاره میخوره و به مردم بیچاره افغانستان ظلم و ستم میکند و حق شان را تلف کرده.
    و از جناب رئیس صاحب دولت میخواهم که دزد های خارجی لندن ، کانادا، و امریکا را زا این ملک بیچاره بکشد.... و آن افغانان که به مجبوریت های که دارن با اینها کار میکند صاحب روزگار دیگر بسازند و ان افغانان که بخاطر چند افغانی ناچیز که میلون های پول مردم افغانستان را به این مردم بخاطر مصرف در اورپا ، لندن و امریکا به این کمک میکند یا دلالی میکند روی سیاه شود.
    زنده باد افغانستان عزیز ما به امید که قدرت به دست مردم واقعی افغانستان باشد نه این را به جزای اعمال شان برساند و روی سیاه باشد تا به کسی سیل کرده نتواند ....

    • I am very agreeing with you Mr.Rahim. The most corrupt organization at moment in Afghanistan and the corruption in IDLG is effect all the province governor, district governors and mayors.
      Because the moment all the people in provincial staffs are corrupt because they said IDLG needs money and we have to get money to pay them the illegal extortion to keep our job.

  • تمام مطبوعات به 100 و 200 دالر فروخته شده از این توقع ندارم

  • برادر یا خواهر عزیزی که همه چیز را بر مدار بی باوری و دسیسه فکر میکنی. یادت باشد که این فکر مثبت ما است که دنیا را می سازد نه افکار منفی. خوبی هایی این اداره دارد که باید ان را هم بیان کنی.

  • سلام خدمت نویسنده محترم این مطلب، اول در شرایط فعلی مطبوعات از ازادی بیان خود به شکل درست استفاده کرده نمی تواند بخاطر مشکلات که در بین حکومت و مردم موجود است . تمام مقامات دولت و جبهه مخالف دولت به فایده خود استفاده میکند بنا بر موضوعات قومی و سمتی که بسیار جای شرم است که مطبوعات یا رسانه ها بجای که برای اتفاق بین مردم کار کند برای ایجاد مشکلات کار میکند و میخواهم نظر خود را در مورد حکومت داری خوب بیان کنم تا جای که معلومات دارم ارگانهای محلی یک از ادارت بسیار با قوت و خوب اداره جلالتماب حامد کرزی یاد میشد که بسیار کاری های خوب را انجام داد از همین دلیل چند قبل بنده خواست که بصفت یک از ولسوال در یکی از ولسوالی های افغانستان خدمت کنم مگر جای تعصف است که چیزهای بسیا خوب که مه شنیده بودم چینین نبود اول از مه از طریق کارمند های عالی رتبه این اداره خواست پول گردید. و وقت که مه پول زا پرداخت نکردم مرا شارت لست نکردند بعد بسیار مشکلات توانستم با همکاری کمیسون چون شرایط را پوره میکردم مرا شارت لست کرد ولی شاید هستم که در وقت امتحان از طرف نماینده ارگانهای محلی به کاندیدان نقل داده میشد.
    معذزت میخواهم که وقت دوستان را گرفتم مگر خواهش مه از همه برادر ها و خواهر های ما است که هیچ کوشش نکند که از طریق این اداره خواستار خدمت شود به مردم غزیز افغانستان چون نه دادن پول به این مردم امکان کامیابی و یا کار در اینجان نیست خداون ما شما را از دزد ها که در این وطن است به زودی خلاص کند و دزد بشرم که هستن به جزای اعمالش شان که حق مردم غریب را تلف میکند به جزای اعمال شان برساند.
    و از جلالتماب رئیس صاحب جمهور خواهشمندم تا جلو دزی این اداره را بگیرد بخاطریکه بیش خداوند در روز قیامت بصفت بزرگ این ملک جواب خواهد داد ..
    کامیابی مردم واقعی افغانستان غزیز را خواهنم از خداوند متعال .
    عزیز الله

  • به کارمند های محترم این اداره تبریک باشه خصوصآ معین و روسا چون کلان دزد ها هستن ... نام جدید این اداره، اداره ارشد دزد های محلی و مرکزی....
    تبریک باشده به همه دوستان حالی اگر پول هم تقاضا کنند جای شرم نیست بشما چون واضع شد برای همه کار های این اداره مگر این پیش از تبدیلی نام اداره هم شرم نداشتند ... جمیل جان کنری هستم هاهاها می بخشی فراهی ... شاید تخاری هاهاها .... شکر هیچ کدامش نیستم که نام ولایت زیبائ خوده بد کنم ..

  • مردم ما مردم قدرنشناس هستند. فریاد می زنیم که نسل جوان بیایند وقتی نسل جوان رهبریت اداره را در دست میگیرد شروع می کنیم به بدنامی شان. کسانی که دیگران را نقد میکنند کمی هم خودشان را نقد کنند
    تشکرمی کنم از نویسنده محترم

  • ma yak karmand astom wa az ei edara besyar khosh mibashom

  • من موافقم ما همه مسئولیم

Kamran Mir Hazar Youtube Channel
حقوق بشر، مردم بومی، ملت های بدون دولت، تکنولوژی، ادبیات، بررسی کتاب، تاریخ، فلسفه، پارادایم و رفاه
سابسکرایب

تازه ترین ها

اعتراض

ملیت ها | هزاره | تاجیک | اوزبیک | تورکمن | هندو و سیک | قرقیز | نورستانی | بلوچ | پشتون/افغان | عرب/سادات

جستجو در کابل پرس