علت جستجوی پناهگاه و ترک وطن عمده ترین و سرنوشت سازترین سوال در پروسه رسیدگی به درخواست پناهندگی!

افغانستان سرزمین نابسامانی و مشقت های فراوان و خطرناکی بوده است که مردم آن از مشکلات جدی تبعیضی، اجتماعی، جنسیتی، رفاهی و همچنان عدم اطمینان امنیتی و خشونت های مختلف ومتعدد رنج برده ومی برند. بنابر همین دلایل و احتمالا علل دیگر بعضی از افراد و خانواده ها با فراهم شدن فرصت مهاجرت نموده و می نمایند. بخاطر دشوارشدن شرایط پناهنده پذیری درجهان، پناهنده شدن در کشور های مختلف ملتزم کسب اطلاعات از قوانین وظرفیت های مختلف کشور مورد نظر می باشد که در خیلی از موارد پناهجویان افغانستانی به آن توجه لازم را مبذول نداشته بعد از رسیدن به مقصد با مشکلات جدی مواجه می شوند. در این متن و در ادامه نوشته های قبلی در باره علت جستجوی پناهگاه و ترک وطن که یک سوال عمده در جریان طی مراحل پناهندگی است بیانات مختصری ارائه میدارم.

هنگام طی مراحل پروسه تقاضا پناهندگی چندین مصاحبه "انترویو" با متقاضیان صورت می گیرد. در جریان مصاحبه سوالات بسیاری از پناهجو پرسیده خواهد شد. پاسخ هر یک سوال دارای اهمیت خاص بوده وعلت ترک وطن و تصمیم برای پناهنده شدن سوال نهایت مهم و سرنوشت ساز میباشد. پاسخ همین سوال مشخص میکند که متقاضی مذکور مستحق پناهنده گی میباشد یا خیر.

طبق معاهده جهانی سازمان ملل متحد در کنوانسیون اپریل سال 1951 منعقده ژینوا، پناهنده چنین تعریف میشود: پناهنده ویا متقاضی پناهنده گی شخصی است که در کشور بومی اش نسبت فعالیت های عقیدتی، "ایدیالوژیک وسیاسی"، جنس، نژاد، زبان، ملیت و قوم مورد پیگرد و تعقیب قرار گرفته و یا عملا در خطر شکنجه روحی، فزیکی ، زندان و مرگ قرارمی گیرند.

بنابرین: هیچ دلیلی غیر از دلایل قید شده در کنوانسیون 1951 ژنیو یک پناهجو را مستحق به در یافت پناهندگی مطرح نمی تواند. گرچه در برخی موارد بنا بر دلایل از قبیل بشر دوستی، مریضی های غیر قابل علاج در کشور بومی متقاضی وغیره می تواند باعث پذیرش تقاضای پناهندگی یک پناهجو گردد که همراه با دشواری های خاص طی مراحل شده و زمان بیشتری را دربر خواهد گرفت.

مطابق حقوق تعریف شده بین المللی "هركس حق دارد دربرابر تعقيب، شكنجه و آزار در كشورهاى ديگر پناه اختيار نموده پناهگاهى جستجو كند". (ماده‌ی 14 اعلامیه جهانی حقوق بشر)

بنابرین وضعیت خراب اقتصادی، رفاهی، معیشتی و یا آسیب های طبیعی "خشک سالی، طوفان، سیل وغیره" باعث پذیرش تقاضای پناهندگی نمی شود. همین طور مشکلات سیاسی اعضای خانواده ویا بستگان درصورت همراه نبودن آنان یکجا با متقاضی ویا عدم علت قناعت بخش که ثابت بسازد در اثر همان مشکلات زندگی متقاضی با خطر مواجه گردیده، چانس پذیرش شخص مذکور را محدود می سازد.

همچنین ارتکاب جرم و قتل که باعث خطر و تهدید جانی یک متقاضای بوده باشد و شخص مذکور مجرم ویا قاتل محسوب گردد، چانس پذیرفته شدن چنین اشخاص بسیار محدود می باشد. برخی از پناهجویان بخاطر جدی جلوه دادن تهدید علیه خویش بناحق ادعا میکنند که گویا کسی را بقتل رسانده اند، لذا ممکن نبوده در کشورش به زندگی ادامه دهند، بناچارترک وطن کرده و تقاضای پناهندگی دارند. یا می گویند، فروشنده مواد مخدر، قاچاقبر، متجاوز و... بوده مشکل پیدا نموده میخواهند پناهنده شوند. تهمت علیه خودتان باعث پیچیده شدن دوسیه شما گردیده، درصورت اثبات جرم زمینه محکمه و زندان را درقبال داشته هر گونه امکان قبولی را منتفی می نماید.

بدین ترتیب دوسیه های را مطالعه نموده ام که مطابق اظهارات صاحب دوسیه شاهدی وی باعث مرگ یک یا چند انسان گردیده، بخاطر به خطر انداختن زنده گی دیگران متقاضیان مذکور هرکدام سالهاست در بلاتکلیفی بسربرده همواره تحت فشار قرار دارند تا این کشور را ترک نموده و به کشور خویش برگردند.

هرگاه پناهجو مظلوم واقع گردیده و درکشور خویش زندگی اش به خطر مواجه باشد. وی مستحق پناهندگی بوده و اگر همین ادعا مطرح خویشرا با ارائه اسناد ومدارک ثابت کرده بتواند، تقاضا پناهندگی وی به بسیار زودی مورد قبول قرار گرفته میتواند.

++++

نداشتن تذکره و نا مشخص بودن هویت، یکی از علت های اصلی رد درخواست پناهندگی است!

جنگ های مداوم، بیکفایتی حکومت ها و تبعیض نژادی جاری با قدامت بیشتر از یک قرن باعث شده تا افغانستان به یک کشور بزرگ پناهنده خیز در جهان مبدل گردد. میلیون ها پناهنده افغانستانی درکشور های مختلف جهان بسربرده، سالانه ده ها هزار نفر به دلایل مختلف کشور را ترک گفته بسوی نقاط مختلف درجهان رهسپار می شوند.

سرپناه مطمئن و امنیت آرزوی هرخانواده بوده و بخاطر نامساعدی شرایط زندگی درافغانستان شاید بیشتراز نود فیصد خانواده ها، رویائی زندگی دریک کشور مرفه جهان را بسر بپرورانند. زندگی بعضی اشخاص وخانواده ها درحدی دشواربوده است که آنها ادامه زندگی درافغانستان را ناممکن ارزیابی نموده، با تحمل مشکلات غیرقابل وصف و پذیریش رسک های خطرناک، درپی "سرپناه وامنیت" کشور را ترک کرده پناهجو شوند. فاصله پناهجویی تا پناهند گی برای یک شخص یا فامیل نهایت دشوار، طقت فرسا، پرخطر و پرهزینه بوده و هرگاه یک پناهجو قبل از حرکت به مقصد (یکی از کشورهای اروپائی و یا استرالیا) معلومات کافی شرایط پناهنده پذیری را درکشور مقصود قبل از درخواست پناهندگی کسب نکرده باشند، با مشکلات جدی در پذیرش شان منحیث یک پناهنده مواجه می گردند.

طی یک سلسله مقالات، معلوماتی را با هموطنان که در پی پناهجوی، مرحله پناهجوئی و یا درپی پناهندگی میباشند شریک میسازم. مدت طولانی همراه شماری از پناهجویان افغاناستانی مقیم درهالند همکاری داشته ودوسیه های تعداد زیادی ازآنان و بخصوصا کسانی را که جواب منفی دریافت نموده مطالعه کرده و در روشنی همین معلومات میخواستم این مطالب را ضمن کتابی دردسترس هموطنان علاقمند قراربدهم.

تعدادی هموطنان هرروز بخاطر نداشتن اطلاعات لازم وکافی پس از تقاضای پناهندگی با مشکلات زیاد مواجه میشوند. لذا اطلاعات مد نظر را اینک با پناهجویان هموطنم شریک میسازم. گذشت هرسال شرایط پذیرش درکشورهای اروپائی وغربی دشوار و طی مراحل قانونی تقاضای پناهندگی پیچیده تر گردیده است.

معلومات اندک من در رابطه به وضعیت پناهندگی درکشور هالند بوده، هموطنان پناهجو میتوانند منحیث معلومات کلی دررابطه به ضروریات تقاضای پناهندگی دردیگر کشورها نیزمدنظرداشته باشند.

تذکره، جهت ثبوت تابعیت" پناهجوی" افغانستانی نهایت ضروری وحیاتی بوده، دربررسی تقاضای پناهندگی نقش سازنده میداشته باشد.

متاسفانه شماری از هموطنان بخصوص خیلی از هزاره ها بخاطر نداشتن تذکره تقاضای پناهندگی شان مسترد میگردد. تقریبا هشتاد فیصد کسانیکه تذکره باخود ندارند، تقاضا پناهندگی شان رد می شود. اولین علت ذکر شده درجواب منفی آنان نداشتن تذکره منحیث شخص با هویت نامشخص مطرح میباشند.

شخص که تذکره به همراه نداشته و سوال مستنطق مصاحبه کننده را با گفتن هرگز تذکره نداشتم پاسخ میدهند. این پاسخ مشکل شخص متقاضی پناهندگی را بیشتر افزایش داده و برای دریافت جواب منفی راه را هموارتر می نماید. دیروز دوسیه ئی را مطالعه کردم، علت جواب منفی آن نداشتن تذکره عنوان گردیده بود. وی درجواب مستنطق گفته بود چون هیچگاهی ضروت داشتن یک تذکره برایش احساس نگردیده لذا در افغانستان هیچگاهی تقاضا برای گرفتن تذکره نکرده است. ایرادات مطرح شده از جانب مامور اداره مهاجرت بخاطر نداشتن تذکره به متقاضی مذکور بیشتراز دوصفحه را احتوا مینمود و دریک قسمت آورده بودند" از تاریخ 11جولای 2010 درافغانستان اعلان گریده، که هر افغانستانی باید تذکره داشته باشند" پس اظهارات پناهچو مذکور برای اداره مهاجرت نمیتواند مفهوم و قابل قبول باشد زیرا اداره مهاجرت به همین دلیل قوی، اساسی و برخی دلایل دیگری که در دوسیه ذکر شده بود، تقاضای پناهندگی متقاضی مذکور را لغو کرد.

خیلی از پناهجویان شاید دلایل محکمی برای رد این ادعای اداره مهاجرت داشته باشند، مگر فرصت مطرح نمودن آن، دشوار، زمانگیر و بسیار پیچیده بوده و در برخی موارد شاید هیچ دلیلی باعث تغییری در تصمیم اداره مهاجرت برای شخص مذکور نگردد.

درآن صورت سال ها بلاتکلیفی، کمپ های دیپورتی، فشار برای برگشتن دوباره به وطن ...درانتظار شخص مذکور میتواند باشد. بنا به همراه داشتن تذکره بسیارمفید وضروی و بیان نمودن" اصلا هیچگاه تذکره نداشتم" بدترین جواب و دارائی پیامدهای بسیار مشکل ساز برای برخی پناهجویان بوده میتواند.

استفاده از تذکره های جعلی که در برخی موارد از جانب مامورین اداره مهاجرت شناسائی گردیده ، درصورت ثابت شدن جعلی بودن یک تذکره جواب حتمی منفی برای متقاضی مذکور به همرا میداشته باشد. پناهجویان که هم اکنون با همین مشکل مواجه هستند، تهیه تصدیق نامه افغان بودن آنان ازسفارت وکنسولگری های افغانستان ونامه تصدیق کننده ملیت وتابعیت افغانستانی شان از سوی انجمن واتحادیه های ثبت شده ورسمی افغانان درکشورهای مختلف نظربه چگونگی حالت دوسیه هرشخص میتواند ممد ومفید برای پناهجوی مذکور باشد .

پناهجو قبل از سپردن چنین تصدیق نامه هائی به مامورین اداره مهاجرت حتمی باید با وکیل و یا اشخاص آگاه درمورد صحبت نمایند تا در روشنی وضعیت دوسیه شان تشخیص گردد که آیا سپردن نامه مذکور برایشان مفید میتواند باشد یاخیر. زیرا درصورت ضعیف بودن دوسیه نتیجه معکوس میتواند بدهد زمینه فشار بیشتر را برای برگشتاندن شخص مذکور به افغانستان فراهم کند...

ادامه دارد.

نوت: درصورت همکاری مدیران محترم وبسایت http://refugeeface.com/ کوشش خواهم نمود تا بشکل سلسله واراین معلومات درمعرض استفاده علاقمندان قرارگیرد.